Χθες γράφτηκε η τελευταία παράγραφος στην ευρωπαϊκή διακήρυξη της διαφοράς
ανάμεσα στην Ελλάδα και όλους τους υπόλοιπους, Ευρωπαίους και Αμερικανούς. Το
Δ.Ν.Τ. έθεσε την Ελλάδα σε καθεστώς, λένε, Ζιμπάμπουε, και εννοούν ότι η Ελλάδα
απομακρύνθηκε από τον “πολιτισμένο” κόσμο και προσομοιώθηκε, μέσω της
οικονομικής ασφυξίας, με τον “απολίτιστο” κόσμο. Πρόκειται για νέα ονοματοδοσία
της διαφοροποίησης ανάμεσα σε ισχυρούς και ανίσχυρους. Οι ισχυροί είναι οι “πολιτισμένοι”,
οι ανίσχυροι οι “απολίτιστοι”. Είναι ενδεικτικό, αυτό, για τον σύγχρονο δυτικό “πολιτισμό”.
Είναι, όπως αποδεικνύεται, πολιτισμός της κατίσχυσης του ισχυρού πάνω στον
ανίσχυρο, της προβολής του ενός σε βάρος του άλλου.
Είναι αυτό πολιτισμός; Με ελληνικούς όρους
δεν μπορεί να είναι. Αν είσαι Έλληνας, δεν τολμάς να διακρίνεις τον εαυτό σου
από τον άνθρωπο της Ζιμπάμπουε, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι διαφοροποιείσαι
δραματικά από τη Λαγκάρντ της Γαλλίας που “ζει και εργάζεται” στη Νέα Υόρκη.
Μάλιστα, αν είσαι Έλληνας δεν διανοείσαι να ταυτιστείς με τον “πολιτισμένο”
επειδή ισχυρό Ευρωπαίο. Είναι όνειδος να προτιμάς τη λευκή και λιπαρή ανθρώπινη
σάρκα της Μέρκελ ως τέτοια, από τη μαύρη και στεγνή ανθρώπινη σάρκα της
γυναίκας που συνεχίζει και θηλάζει το παιδί της στη Ζιμπάμπουε, ακόμα κι αν το
στήθος της δεν έχει γάλα, μέχρι και οι δυο να ξεψυχήσουν, η μάνα από την πείνα
και την απόγνωση και το παιδί της από την εξάντληση…
Η κατάταξη από το
Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε αυτή την κατηγορία των χωρών, που δεν είχαν να
πληρώσουν το επονείδιστο χρέος τους, είναι τίτλος τιμής για την Ελλάδα. Είναι η
πιστοποίηση της διαφοράς μας από εκείνους που επισείουν την απειλή της
εξομοίωσης με τη Ζιμπάμπουε μπροστά στο πρόσωπο του ελληνικού λαού, που δεν
κατάλαβε εγκαίρως ότι δεν μοιάζουν οι Έλληνες με τους “εταίρους” τους. Όσοι
ψηφίσουν “όχι” στο δημοψήφισμα της Κυριακής, θα πιστοποιήσουν με τη σειρά τους
και με την ψήφο τους αυτή τους τη διαφοροποίηση. Όσοι ψηφίσουν “ναι”, από την
άλλη, θα πιστοποιήσουν ότι δεν καταλαβαίνουν ή, όπως θα πουν, “δεν δέχονται”
αυτή τη διαφορά. Είναι θεμιτό το δεύτερο: να θέλεις να είσαι ό,τι και οι άλλοι,
που δεν είναι όπως εσύ.
Το ερώτημα είναι:
μπορείς; Αν μπορείς, πρέπει να το διεκδικήσεις με την ψήφο σου. Πρέπει να
ψηφίσεις “ναι” και να προσπαθήσεις να υπομείνεις όσα υπέμεινες μέχρι τώρα, για
να μοιάσεις με τους “εταίρους” σου. Φυσικά, έχει ενδιαφέρον να σκεφτούμε το
εξής. Αν πολλοί που θα ψηφίσουν “ναι” δεν διαφέρουν από τους υπόλοιπους, που θα
ψηφίσουν “όχι”, και παίρνουν, για παράδειγμα, την ίδια σύνταξη, έχουν επίσης
χρέη ή είναι άνεργοι, τότε τι τους διαφοροποιεί ως Έλληνες; Μάλλον ότι δεν
θέλουν να μοιάζουν με εκείνους που θα ψηφίσουν “όχι”. Είναι θεμιτό ακόμα και
αυτό. Το θέμα είναι το εξής. Γίνεται να μη μοιάζεις με αυτό που είσαι;
Αυτό θα λάβει χώρα την Κυριακή στην
Ελλάδα. Ένα δημοψήφισμα στο οποίο Έλληνες, όλοι οι ίδιοι, με διαφορά τους
ενδεχομένως, σημαντικότερη, την οικονομική τους επιφάνεια, θα διαφοροποιηθούν
ως προς τη διάθεσή τους να είναι αυτό που είναι. Είναι κι αυτό, φυσικά, μια
πολυτέλεια. Ακόμα πολλοί Έλληνες πιστεύουν ότι μπορούν να γίνουν Γερμανοί.
Πολυτέλεια της φαντασίωσης, φυσικά, αλλά ποιος νομιμοποιείται να την αρνηθεί ως
φαντασίωση στον άλλο; Κανείς. Το ζητούμενο δεν είναι να ανακοπεί η ευφορία
εκείνων που ακόμα πιστεύουν ότι ζώντας στην Ελλάδα μπορούν να ζήσουν ως Γερμανοί.
Σημαντικό είναι εκείνοι που θα διαφοροποιηθούν με την ψήφο τους την Κυριακή από
τους Ευρωπαίους που επιμένουν να μας θυμίζουν ότι είμαστε Έλληνες και όχι Γερμανοί,
να διεκδικήσουν την ταυτότητά τους και να αντέξουν το τίμημα της διαφοράς τους…
Η θνήσκουσα μητέρα στη Ζιμπάμπουε, που κρατά
σφιχτά το μωρό της στην αγκαλιά της, δεν καταδέχεται να σκεφτεί ότι δεν είναι
αυτό που είναι. Ούτε οι άστεγοι και εκείνοι που αναζητούν στα σκουπίδια το
φαγητό τους στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, θα χάσουν κι άλλο την αξιοπρέπειά
τους, απαρνούμενοι την ελληνική τους ταυτότητα, την τελευταία που τους έμεινε,
για να παραδοθούν στην ψευδαίσθηση ότι μπορούν να γίνουν ό,τι και εκείνοι που
τους έφεραν σε αυτή τη θέση. Η διαφορά έχει τίμημα. Προτιμώ να διαφέρω, όμως,
ως ανίσχυρος από τον ισχυρό. Πολύ περισσότερο, όταν το αναπλήρωμα της ισχύος
που μου λείπει, είναι ο πολιτισμός, που δεν θέλω να χάσω: το δικαίωμα που διεκδικώ
να συγκινούμαι, να συμπάσχω και να ταυτίζομαι με τον πάσχοντα πληθυσμό της
Ζιμπάμπουε, της Νικαράγουα και της Γουϊάνα, και να αποστρέφομαι τον “πολιτισμό”
των οικονομικών δολοφόνων της Ευρώπης και της Αμερικής…
Bauman: Καλώντας για την επιστροφή της πολιτικής. Νοούμενης ως της πολιτισμένης συνθήκης στην οποία τα δεινά του ενός συνιστούν μέλημα της κοινότητας, του όλου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε χαρά μου βλέπω στα κείμενα του φίλου φιλοσόφου την επίρρωση της πεποίθησής μου ότι η παιδεία συνεπάγεται ήθος κι ότι απουσία του δευτέρου συνεπάγεται απουσία του πρώτου.
ΑπάντησηΔιαγραφή